Su ve Suyun Kimyasal Özellikleri

SU

Bir oksijen atomu ile iki hidrojen atomunun birleşmesinden meydana gelmiş, âdi sıcaklıkta berrak, saydam ve kokusuz bir sıvıdır. Dünyanın %71’ini, tabiatta bulunan canlıların yapısının büyük bir kısmını su meydana getirir. Yediğimiz gıdaların başlıca bileşenleri de sudur. Mesela domatesin %95’i, sütün %87’i ve etin ise %60-70’i sudan ibârettir.

Suyu meydana getiren elementlerin H/O hacim oranları 2/1, ağırlık oranları ise 1/8’dir. Kimyâsal formülü H₂O’dur. 1781’de Carendish, hidrojeni yakarak su elde etmiştir. Bunun üzerine suyun bir element olmadığı anlaşılmıştır.

Suyun Kimyasal Özellikleri

Suyun oluşum ısısı yüksek olduğundan oldukça kararlı bir birleşiktir. Metallerle ve bazı ametallerle tepkimeye (reaksiyona) girerek, bunların oksitlerini meydana getirir ve hidrojen açığa çıkar.

Su, halojenlerle tepkimeye girerek halojeni indirger ve serbest oksijen oluşur. Metal oksitlerin su ile reaksiyonundan da hidroksitler elde edilir. Bu hidroksitler, pozitif yüklü elementin peryodik tablodaki yerine bağlı olarak asidik, bazik veya amfoterik olabilirler. Su az da olsa iyonlaştığı için, zayıf baz veya asit tuzları suda çözündükleri zaman hidrolize uğrarlar. Metal nitrür ve hîdrürleri suda bozunarak amonyak ve hidrojen açığa çıkar. Metal karbürler su ile tepkimeye girerek hidrokarbon meydana getirirler.

Ca₂+2H₂O®Ca(OH)₂ +C₂H₂

Organik esterlerin hidrolizi sonucu ilgili alkol ve asit meydana gelir. Küçük olması sebebiyle su molekülü birçok iyonize kristal kafes yapısı içine girerek hidratları meydana getirir. Na₂PO₄.7H₂O ve Na₂SO₄.7H₂O gibi.

Tabiatta bulunan suların en safları sırasıyla kar ve yağmur sularıdır. Özellikle yağmur suyunda çözünmüş olarak hava içindeki gazlar yanında karbondioksit, klorürler, nitratlar, sülfatlar, amonyak ve askıda organik ve anorganik tozlar bulunur. Yağmur suyu içinde çözünmüş halde bulunan amonyak, nitrat ve sülfatlar toprakların zirâî gücünü arttırır.

Su, bitki ve hayvanların beslenmesinde çok önemlidir. Fen ve sanâyide çözücü, katalizör ve akışkan bir ortam olarak, bazı fiziki büyüklüklerin tariflerinde standart referans maddesi olarak, bazı hallerde ince tâneli malzeme taşıyıcısı olarak artıkların uzaklaştırılmasında seyredici ve dağıtıcı, soğutucu, temizleyici, ısı taşıyıcı olarak ve termik ve hidroelektrik enerji üretiminde çok yaygın olarak kullanılmaktadır. Sanâyide hidrojen, suyun elektrolizinden veya su buharı kızgın kömür içinden geçirilerek elde elde edilir.